Busk jest starożytną stolicą wschodniosłowiańskiego plemienia Bużan, które w dawnych czasach nazywano Bożesk, Bousk, już w 1096 roku istniały tu solidne fortyfikacje, które uczyniły z niego prawdziwą twierdzę. I, być może, Busk pozostałby zwykłym wołyńskim miastem, gdyby nie …. woda, która uczyniła go wyjątkowym w swoim rodzaju. W XV wieku nadano mu prawa magdeburskie, co świadczyło o znaczeniu handlowym portu rzecznego na szlaku „od Waregów do Greków”. A bocian, który jest lokalnie nazywany „buziok”, do dziś umieszczony na herbie tego wspaniałego miasta. W pobliżu osady łączą swoje wody Zachodni Bug i Połtwa, które wraz ze swoimi dopływami dosłownie podzieliły miasto na części i przedmieścia, które zostały połączone zaporami, mostami i kanałami. Wyjątkowy krajobraz wodny okolic Buska pozwolił kiedyś nazwać to miasto „Galicyjską Wenecją”. Na mocno ufortyfikowanych brzegach kanałów zbudowano dużą liczbę mostów, których w połowie XIX wieku w mieście było aż 68!
Niemal w środku przestrzeni wodnej na wysokim wzgórzu na przedmieściach Wolany wzniesiono cerkiew św. Onufrego. Wyjątkowa rzeźba terenu dobrze ukryła cerkiew na starożytnej osadzie jakby oblężonej przez stare wały i drzewa. Świątynia stoi w centralnej części dziedzińca dawnego zamku księcia Dawida Igorewicza, który rządził na Wołyniu pod koniec XI wieku. Wały twierdzy gwałtownie urywają się w kierunku rzek. Z biegiem czasu grodzisko z czasów Rusi Czerwonej zamieniło się w cmentarz, którego szczątki zachowały się w pobliżu świątyni. Miejscowe legendy opowiadają o tajemniczych jaskiniach wciąż znajdujących się pod cerkwią, a pojawienie się glinianej góry, na której zbudowano cerkiew, tłumaczy się obecnością wojsk Bohdana Chmielnickiego; witając go kozacy rzucali swoje czapki na ziemię, tak więc narzucili na cały pagórek.
Kiedy dokładnie zbudowano cerkiew nie wiadomo. Stare przewodniki podają, że do 1905 roku na jednej z ościeżnic cerkwi widniał napis o wybudowaniu świątyni przez mistrza Grzegorza w 1645 roku. Potem ten napis zniknął i można założyć, że świątynia została zbudowana w latach 1642-45. Niektórzy badacze uważają, że poprzednia cerkiew została zniszczona przez kozaków w 1654 roku, a ta została ponownie wzniesiona pod koniec XVII wieku, ponieważ na tablicy ochronnej kościoła widnieje rok 1680.
Kanony architektury ludowej archaicznego typu rotundalnego są wyraźnie widoczne w konstrukcji świątyni, która jest drewniana, dwudzielna, o konstrukcji zrębowej i ma jedną kopułę. Dominująca bryła centralna w planie jest kwadratowa i zakończona ośmiobocznym bębnem. Nakrywająca bęben kopuła w kształcie hełmu dopełnia wielopłaszczyznową na planie strukturę z dużymi otworami okiennymi, którą zdobi makowica. Część ołtarzowa świątyni znajduje się w prostokątnym zrębie części wschodniej. Po przeciwnej stronie do centralnej bryły przylega przedsionek z otwartym gankiem, oddzielony łukiem z wycięciem. Ołtarz i poprzeczna część przestrzeni obłożone są pokryciem na słupach, które wsparte jest na konstrukcji zrębowej z figuralnymi wpustami wieńców. Drewniana ściana do wysokości opasania wykonana jest z belek ułożonych w kilku poziomych rzędach, a górna część zrębu i poddasze na słupach pokryte są gontem (deskami w kształcie klina) z podłużnym połączeniem. Nad stropem z wycięciem w centralnej bryle znajdują się chóry.
Główną atrakcją świątyni jest ikonostas pochodzący z pierwszej połowy XVIII wieku. Symboliczna granica między niebem a ziemią w tej cerkwi jest wykonana z drewna, ma pięć kondygnacji i jest ozdobiona barokowymi rzeźbami. Niestety ikonostas nie zachował się w pełni, ale tylko częściowo, nawet fragmentarycznie. W 1838 roku świątynia przetrwała straszny pożar, który prawie zniszczył górne kondygnacje. Na szczęście ocalał rząd namiestny i ikony św. Zbawiciela i św. Mikołaja. Biorąc pod uwagę wartość tego zabytku, centralne dwuskrzydłowe drzwi ikonostasu prowadzące do tronu w ołtarzu, tzw. „carskie wrota” zostały przetransportowane z tej świątyni do Lwowa, a dziś można je zobaczyć w jednej z sal Muzeum Narodowego. Ścieżkę do cerkwi wskazuje nieoczekiwany punkt orientacyjny – kaplica wycięta w pniu dębu, który miał co najmniej tysiąc lat. Sześć metrów w obwodzie tego giganta dało możliwość stworzenia bryły w kaplicy. W celu unieruchomienia suchy pień mocuje się metalowymi uchwytami, a dach, którym jest on pokryty, chroni ikony znajdujące się wewnątrz kapliczki. Pomysł zrobienia tak niezwykłego „drogowskazu” do świątyni powstał w 1864 roku i do dziś obraz św. Onufrego w kaplicy wita pielgrzymów i turystów spieszących do świątyni. Dzwonnica przy cerkwi została wzniesiona w 1758 roku i znajduje się w miejscu, gdzie kiedyś, według „Powieści minionych lat”, było wejście do starożytnego zamku. Trzynastometrowa drewniana dwukondygnacyjna dzwonnica nakryta jest dachem namiotowym, ma konstrukcję słupową i doskonale podkreśla oryginalność kompleksu świątynnego.
Drewniana cerkiew przeszła kilka remontów. Ostatni raz rekonstrukcję przeprowadzono tu 45 lat temu. I pomimo faktu, że od 1945 roku cerkiew była zamknięta, kompleks budynków cerkiewnych i dziś zachwyca swoim pierwotnym wyglądem. Wspaniałość budowli dominującej nad dawną starożytną osadą, nie pozostawi żadnego zwiedzającego obojętnym.
Od końca ubiegłego wieku cerkiew jest czynną świątynią wspólnoty Cerkwi Prawosławnej Ukrainy, która została wpisana do rejestru zabytków o znaczeniu krajowym.